Een goede start begint bij de bodem. Bieten zijn niet bijzonder kieskeurig, maar ze stellen wel een paar eisen aan hun ondergrond. De ideale plek is zonnig, beschut tegen harde wind, en voorzien van losse, luchtige grond. Bieten hebben ruimte nodig om een mooie, ronde knol te kunnen vormen, dus een verdichte bodem kan hun groei flink belemmeren. Zware kleigrond kun je luchtiger maken door compost en wat grof zand door te mengen.
Let op dat je geen verse mest gebruikt, want die bevat veel stikstof. Dit zorgt voor weelderig loof, maar zwakke of zelfs misvormde knollen. Kies liever voor goed verteerde compost of een biologische, evenwichtige bodemverbeteraar. Ook een pH-testje kan handig zijn: bij een te zure bodem (pH lager dan 6) kun je wat kalk toevoegen om het evenwicht te herstellen.
Samenvatting:
Zonnige, beschutte plek is ideaal
Grond moet los, luchtig en voedzaam zijn
Gebruik compost, geen verse mest
Werk tot ca. 20 cm diep voor mooie knollen
pH tussen 6 en 7 is optimaal
Download hier de gratis moestuinkalender en samenvatting voor bieten.
Zaaien / Planten
Bieten zaai je bij voorkeur direct in de volle grond, want ze houden er niet van om verplant te worden. De zaadjes zijn eigenlijk kleine vruchtjes met meerdere kiemen erin. Dit betekent dat uit één zaadje vaak meerdere plantjes groeien, wat uitdunnen noodzakelijk maakt.
Zaai vanaf maart tot en met juli, afhankelijk van je voorkeur voor een vroege of late oogst. Maak geultjes van 1 tot 2 cm diep, op rijen met ongeveer 25–30 cm tussenruimte. In de rij zelf houd je 7–10 cm afstand aan tussen de zaailingen. Na het opkomen, dun je de zaailingen uit zodat de overgebleven planten genoeg ruimte hebben om te groeien.
Wil je jonge bieten (zogenaamde ‘babybieten’) kweken? Zaai dan dichter op elkaar en oogst ze vroeg, na ongeveer 6 weken.
Samenvatting:
Direct zaaien in de volle grond (maart–juli)
1–2 cm diep in geultjes
25–30 cm tussen rijen, 7–10 cm tussen planten
Dun uit na opkomst (meerdere kiemen per zaadje)
Voor babybieten: dichter zaaien en vroeg oogsten
Tip: Pokon Bio zaai- en stekgrond en Moestuinkas met roosterfolie.
Water geven
Bieten hebben een gelijkmatige aanvoer van water nodig, vooral tijdens droge periodes. Als de bodem te droog is, stopt de groei tijdelijk, en bij onregelmatige bewatering kunnen de bieten barsten of hol worden van binnen. Geef dus liever minder vaak, maar wel diep water, zodat het bij de wortels terechtkomt.
Mulch – een laagje stro, grasmaaisel of bladeren – helpt om het vocht vast te houden en onkruid te onderdrukken. In de eerste weken na het zaaien is het belangrijk dat de grond niet uitdroogt, omdat jonge kiemplantjes daar erg gevoelig voor zijn. Geef vooral in de ochtend water, zodat de bladeren overdag goed kunnen opdrogen en je schimmel voorkomt.
Samenvatting:
Regelmatig, gelijkmatig water geven
Diep water geven i.p.v. dagelijks een beetje
Mulchen tegen uitdroging en onkruid
In de ochtend water geven = minder schimmelrisico
Jonge planten hebben extra aandacht nodig
Zonlicht
Bieten groeien het best op een zonnige plek, waar ze minstens 6 uur direct zonlicht per dag krijgen. Zonlicht zorgt voor stevige bladeren én goed ontwikkelde knollen. In de halfschaduw doen ze het ook, maar de groei gaat trager en de oogst blijft kleiner.
Zorg bij het aanplanten dat omliggende gewassen de bieten niet overschaduwen. Zet ze dus liever niet pal naast hoog opgroeiende planten zoals tomaten of bonen. In hete zomers kan wat schaduw in de middag juist wel weer gunstig zijn, om stress en uitdroging te voorkomen.
Samenvatting:
Bieten houden van 6+ uur zonlicht per dag
Halfschaduw = langzamere groei
Niet te dicht bij hoge gewassen zetten
Bij extreme hitte is lichte schaduw in de middag prima
Oogsten
Afhankelijk van de zaaitijd kun je bieten oogsten vanaf ongeveer 8 tot 12 weken na het zaaien. Wacht niet te lang: bieten van zo’n 5–8 cm doorsnee zijn het lekkerst – mals, sappig en zoet. Grotere knollen worden snel vezelig of taai.
Trek de bieten voorzichtig uit de grond. Snijd het loof er niet af, maar draai het los met de hand, zodat de biet minder sap verliest. Je kunt ook alleen een deel van de bieten oogsten en de rest nog wat laten staan, vooral als je gespreid hebt gezaaid.
Na de oogst zijn bieten goed houdbaar op een koele, donkere plek – bijvoorbeeld in een kelder of een bak met licht vochtige zand. Zo blijven ze maandenlang goed.
Samenvatting:
Oogst 8–12 weken na zaaien
Beste maat: 5–8 cm doorsnee
Draai het loof eraf (niet snijden)
Bewaren in kelder of zandbak = maanden houdbaar
Oogst in delen voor langere beschikbaarheid
Tip: Pokon Bio zaai- en stekgrond en Moestuinkas met roosterfolie.
Veelgemaakte fouten
Zoals bij elke teelt, zijn er een paar valkuilen waar je als beginner snel in trapt. Denk aan:
Te dicht zaaien zonder uit te dunnen: hierdoor groeien de knollen niet goed uit.
Te veel stikstof gebruiken: levert prachtig loof op, maar ondermaats wortelwerk.
Vergeten water te geven tijdens droogte: levert schrale, kleine bieten op.
Te laat oogsten: resulteert in taaie, vezelige knollen.
Zaaien op te natte, koude grond: dan rotten de zaden nog voor ze kiemen.
Samenvatting:
Altijd uitdunnen na opkomst
Compost i.p.v. mest gebruiken
Water geven bij droogte
Tijdig oogsten
Niet zaaien in te natte grond
Tips
Bieten zijn veelzijdig én voedzaam. Niet alleen de knollen zijn eetbaar, ook het jonge loof kun je gebruiken – rauw in salades of gestoofd zoals spinazie.
Zaai gespreid in meerdere porties om een langere oogstperiode te hebben. Probeer ook eens gekleurde bietenrassen, zoals Chioggia (roze/witgestreept) of gele bieten – verrassend lekker en visueel prachtig.
Combineer bieten met uien, sla of kruiden zoals dille – ze passen goed samen in de tuin en op het bord. Laat eventueel een paar planten bloeien om zaden te winnen voor het jaar erop.
Samenvatting:
Gebruik ook het loof (jong en mals)
Zaai in etappes voor lange oogst
Probeer eens gekleurde rassen
Combinatieteelt met uien, sla of dille
Zelf zaden winnen? Laat een paar planten doorschieten